-
Rodzina pszczela średnio składa się z 10 – 70 tys. pszczół.
Podczas jednego wylotu z ula pszczoła oblatuje ok. 50 – 100 kwiatów.
W wolu pszczoły mieści się nektar z 1000 kwiatów.
Aby wyprodukować 1 kg miodu pszczoły muszą odwiedzić 20 – 40 mln kwiatów (np. 8.500.000 kwiatów akacji, 20.000.000 kwiatów koniczyny)
Jedna pszczoła w ciągu życia może wyprodukować 0,5 – 1 łyżeczki miodu.
Pszczoła w locie może osiągać szybkość do ok 25 km/h.
W sezonie letnim robotnica żyje 6 – 7 tygodni, a w okresie spoczynku około pół roku.
Do zapłodnienia matki pszczelej potrzeba 8 – 15 trutni.
Matka pszczela może dożyć wieku 6 lat.
Na świecie istnieje około 20.000 gatunków pszczół – niektóre nie zostały jeszcze odkryte i opisane, dlatego można przypuszczać, że liczba ta jest dużo większa.
Najmniejsze pszczoły miodne to pszczoły karłowate (wschodnioazjatyckie), mają do 0,2 mm.
Największe pszczoły na świecie to Megachile Pluto, które rosną do 40 mm.
W Polsce 4 linie pszczoły miodnej (Apis mellifera) zostały objęte ochroną: augustowska, kampinoska, północna i asta.
W USA w XXIw. populacja pszczół oraz innych zapylaczy spada o 30% rocznie (w 2012-2013 kollaps do 50%).
Pszczoły miodne żyją w rojach. W jednym roju żyje około dwudziestu tysięcy pszczół choć zdarza się, że nawet do stu tysięcy. Jest wśród nich jedna królowa, setki trutni i tysiące robotnic.
Robotnice to samice, ale nie rozmnażają się. Potomstwo zapewnia królowa (matka pszczela).
Trutnie to osobniki płci męskiej, które nie posiadają żądła.
Pszczoły porozumiewają się za pomocą tańców i wydawania dźwięków. Taniec pszczoły jest zależny od kąta padania światła słonecznego.
Podczas lotu pszczoła wykonuje 350-435 ruchów skrzydłami na sekundę, czyli 11.400 razy na minutę.
Przeciętny zasięg lotu pszczół wynosi 3 km, a maksymalny może wynieść 10 km i więcej.
Pszczoła to jedyny owad, którego wytwarzaną dla siebie żywność jada człowiek.
Pszczoły wytwarzają miód w ten sam sposób od 150 milionów lat.
Miód składa się z 80% naturalnych cukrów, 18% wody, 2% składników mineralnych, witamin, protein i pyłku.
W wielu krajach utrzymuje się pasieki wyłącznie w celu zapewnienia odpowiedniego zapylenia upraw. Miód jest bardzo cennym, ale dodatkowych „owocem” pracy pszczół.
Ocenia się, że wartość „usługi zapylania”, jaką pszczoły miodne świadczą w skali świata, wynosi 215 miliardów dolarów!
Niezwykle ważną rolę odgrywają pszczoły w leśnictwie. Ich praca służy zwiększeniu ilości zdrowych i płodnych nasion potrzebnych do odnowienia lasu, pożywienia dla ptactwa, jak i do zwiększenia urodzaju owoców leśnych (poziomek, borówek, czarnych jagód, jeżyn, malin).
Jeżeli ująć razem wszelkie „usługi zapylania” przez wszystkich zapylaczy, to 75% roślin jadalnych wymaga zapylania. Nie wszystkie jednak mogą być zapylone przez pszczoły miodne. Np. pomidory doskonale zapylają trzmiele.
Jeżeli ująć razem wszelkie „usługi zapylania” przez wszystkich zapylaczy, to 94% roślin owadopylnych wymaga zapylenia przez jakieś pszczołowate (np. trzmiele, murarki itp.). Blisko za nimi gonią motylki.
Obecnie, w okresie coraz silniejszego rozwoju techniki, pszczoły w atmosferze są najczulszym wskaźnikiem stopnia środowiska naturalnego (podobnie jak raki w wodzie).
Żeby wyprodukować 0,3 kg miodu, pszczoły muszą przelecieć 88.500 km i usiąść na 2 mln kwiatów
Przeciętna szybkość pszczoły to tylko 24 kilometry na godzinę.
Pszczoły nie rozpoznają koloru czerwonego.
Litr miodu waży od 1,38 do 1,45 kg.
W słoiku 0,9 l mieści się około 1,25 kg miodu.
Na 1 dm kwadratowym obustronnie mieści się 750-800 komórek pszczelich.
Na 1 dm obustronnie zasklepionego plastra mieści się 0,3 kg miodu.
Na jednej ramce może mieścić się aż 6 500 komórek
Do zbudowania 1 kg woszczyzny potrzeba 1,2 mln płytek.
Pszczoły budują okrągłe cylindry. Dopiero po ogrzaniu do 40°C wosk zaczyna być płynnym i przybiera najbardziej energetycznie oszczędną formę sześciokąta.
Królowe pszczoły mogą żyć do 5 lat, składają około 3.000 jaj dziennie. Pszczelarze uważają, że wydajna (w znoszeniu jaj) jest tylko przez 2-3 lata.
Postarzała królowa-matka przestaje znosić jaja. Nazywa się ją wtedy „matką strutniałą”. Pszczoły starają się same „wymienić” matkę, zanim poprzednia strutnieje do końca. W tym celu zakładają specjalne, większe komórki - mateczniki, w których hodują nowe kandydatki.
Robotnice żyją od 4 do 24 tygodni, pszczoły z końca sierpnia do 6 miesięcy – niektórzy mierzą ilością przelatanych kilometrów; w tym wypadku 850 km jest limitem
Trutnie żyją 4-5 tygodni
Dojrzałość płciowa: matka 6 dni od wygryzienia, truteń 14 dni od wygryzienia, robotnica nie osiąga dojrzałości płciowej, gdyż jej układ rozrodczy pod wpływem feromonów królowej-matki pozostaje uwsteczniony.
Królowa matka waży 0,17 – 0,2 g, pszczoła waży 0,1 g, a truteń 0, 24 g
Gotowe do unasiennienia królowe są zmuszane przez pszczoły do kilkukrotnych lotów godowych (2-5 km), na wys. 15-30 m są unasienniane przez 10-20 trutni. Po stosunku trutnie natychmiast umierają i spadają na ziemię.
Rodzina pszczela składa się w 2/3 z pszczół ulowych (młodych) i w 1/3 z pszczół lotnych (starszych, pracujących „w terenie”).
Zbieraczki nektaru muszą wykonać aż 20 000 lotów aby zebrać 1 litr słodkiego surowca, z którego powstanie 150 g dojrzałego miodu.
Pszczoła lotna wylatuje 7-15 razy dziennie. Przerwy między lotami wynoszą ok. 5 min. Czas trwania lotu to ok. 25-45 min.
Pszczoła podczas lotu zużywa 2 mg cukru/1 km.
Żeby napełnić wole miodowe (50-60 mm3) pszczoła odwiedza 15-100 kwiatków.
Dla wyprodukowania 1 kg miodu pszczoła musi zebrać ok. 3 kg nektaru (60 000 napełnień wola) i przy średniej długości lotu 800 m musi pokonać trasę 40 000 km. (jedno okrążenie kuli ziemskiej).
Są dwa rodzaje tańca pszczelego – jeden dotyczy pożytku znajdującego się w odległości do 100 m, a drugi powyżej tej odległości.
Pszczoła poza tzw. kompasem zewnętrznym posiada także wewnętrzny, który pokazuje, jak daleko w określonym czasie zawędrowało słońce.
Gdy słońce jest za chmurą, za punkt orientacyjny służy kawałek niebieskiego nieba.
Pszczoła posiada „zegar czasowy”, który mówi jej o jakiej porze dana roślina mioduje. Informacje te zbiera i zapamiętuje na każdym nowym stanowisku ula.
Robotnica waży 0,1 g, wracająca z nektarem jest cięższa o połowę, a z pyłkiem o 1/3 więcej.
Ciężar jednej pszczoły niewypełnionej miodem wynosi około 0,1 g, czyli na 1 kg przypada 10000 pszczół.
Rój silny to 3 kilogramy pszczół i więcej, średni to około 2 kg, słaby do 1 kg. W jednym kilogramie mieści się 8 500 pszczół wypełnionych miodem.
Jeden ładunek pyłku to efekt odwiedzin ok. 100 kwiatów. 20 ładunków wypełnia jedną komórkę plastra.
-